სქოლიოზის მკურნალობა და პროფილაქტიკა
დაავადების გამომწვევი მიზეზი
სქოლიოზი შეიძლება იყოს როგორც თანდაყოლილი, ასევე შეძენილი. ხშირად ზუსტი მიზეზის დადგენა რთულია. მისი გამომწვევი მიზეზებია: არასწორი ჯდომა, სპორტით ნაადრევად დაკავება, სიმძიმით დატვირთვა დ ა.შ.
უპირველეს ყოვლისა, სქოლიოზის დროს ირღვევა ტანადობა და ეს, თავის მხრივ, დამოკიდებულია ისეთ ფაქტორებზე, როგორიცაა ძვლების ზრდის მატება და მინერალური მეტაბოლიზმის მდგომარეობა, კუნთების ტონუსი, შინაგანი ორგანოების ქრონიკული დაავადებები, დაზიანებები და არათანაბარი ფიზიკური აქტივობა.
ზურგის კუნთების ტონუსი დამოკიდებულია მათ განვითარებაზე, რაც ბუნებრივად ჩნდება ბავშვის ზრდისას. ჯერ ბავშვი მაღლა ასწევს თავს და ამუშავებს კისრის ზონას, შემდეგ იწყებს ცოცვას, ეს შესაძლებელს ხდის კუნთების კორსეტის თანდათანობით გაძლიერებას, შემდეგ კი სიარულის დაწყებას, რაც მოითხოვს ზურგის, კიდურების და მუცლის კუნთების კოორდინაციას. ამრიგად, სიარულის მშობლების სტიმულაციამ შეიძლება გამოიწვიოს ბავშვის არაბუნებრივი სტრესი და შემდგომში სქოლიოზის განვითარება. 13-16 წლის მოზარდებში აღინიშნება საყრდენ-მამოძრავებელი სისტემის ინტენსიური ზრდა, თუმცა ძვლებისა და კუნთების ზრდა შესაძლოა სინქრონიზებული გახდეს, რაც არაადეკვატური და გადაჭარბებული დატვირთვით ასევე იწვევს სქოლიოზს და სხვა დარღვევებს.
ასევე, სხვადასხვა დაზიანებებითა და დაავადებებით გამოწვეული მინერალური ცვლის პათოლოგიებმა შეიძლება გამოიწვიოს რაქიტი ან ძვლოვანი ქსოვილის ანთებითი დაავადებები (ოსტეომიელიტი, სპონდილიტი).
დაავადების სიმპტომები
სქოლიოზის განვითარებაზე შეიძლება ეჭვი შეიტანოს უპირველეს ყოვლისა დაქვეითებულ პოზაში, ზურგის სვეტის მობილობის გაუარესებით, მხრებში ასიმეტრიის გამოვლენით, მენჯის ძვლებში, თავის ტკივილი, შინაგანი ორგანოების ფუნქციონირების დარღვევა, ნევრალგია და უშუალოდ ზურგის ტკივილი. შესაძლებელია
დაავადების სახეობები
ხერხემლის გადახრა ვერტიკალური ღერძიდან არის ნებისმიერი პოსტურალური აშლილობის მახასიათებელი. ამრიგად, ისინი იყოფა სამ ტიპად:
დეფექტები ვერტიკალურ-ფრონტალურ სიბრტყეში (სქოლიოზი, სქოლიოზური პოზა);
დეფექტები ჰორიზონტალურ — საგიტალურ სიბრტყეში (დახრილობა, კიფოზი, ჰიპერლორდოზი);
დეფექტები ორ სიბრტყეში (კიფოსკოლიოზი).
თუ ვერტიკალიდან გადახრა მცირეა, მაშინ ეს ვლინდება დაღლილობით, კორსეტის კუნთების სისუსტით, თავის ტკივილით, თავბრუსხვევით და სხვა სიმპტომებით, რომლებიც ხშირად შეცდომით აღიქმება წნევის მომატებაში ან უბრალოდ დაღლილობაში. თუმცა, თუ გადახრა მნიშვნელოვანია, მაშინ ამან შეიძლება გამოიწვიოს პოზის, სიარულის და შინაგანი ორგანოების მუშაობის მნიშვნელოვანი დარღვევები.
გადახრის კუთხიდან გამომდინარე, განასხვავებენ სქოლიოზის 4 ხარისხს, რომლებიც განისაზღვრება რენტგენის სურათით:
I ხარისხი — 1 — 10 გრადუსი,
II ხარისხი — 11 — 25 გრადუსი,
III ხარისხი — 26 — 50 გრადუსი,
IV ხარისხი — 50 გრადუსზე მეტი (ვ.დ. ჩაკლინის მიხედვით)
ნორმიდან მცირე გადახრები წარმატებით აღმოიფხვრება სპეციალური ვარჯიშების დახმარებით ნებისმიერ ასაკში.
დიაგნოსტიკა
პროფილაქტიკა
მკურნალობა
თვითმკურნალობა
ჩვენი ცენტრის ექიმები პაციენტების კუნთებს ახლებურად მოძრაობას ასწავლიან, რათა არ მოხდეს ფუნქციური დარღვევები. მას შემდეგ რაც დაინიშნება მკურნალობის პროგრამა, სავსებით შესაძლებელია სახლში კარგი ფიზიკური მდგომარეობის შენარჩუნება. პოზისა და კუნთოვანი აპარატის მდგომარეობის მძიმე დარღვევით, რა თქმა უნდა, საჭიროა სპეციალისტის მეთვალყურეობა. ასევე, კორსეტების, დამხმარე სისტემების, სახვევების გამოყენებამ ორთოპედი ქირურგის დანიშვნის გარეშე შეიძლება გააუარესოს სიტუაცია და ზიანი მიაყენოს.
FAQ
გენეტიკური მიდრეკილება თავის გავლენას ახდენს სქოლიოზის განვითარებაზე, მაგრამ უფრო მნიშვნელოვანია ცხოვრების წესი და ფიზიკური აქტივობა.
ყველა აქტივობა, რომელიც შეესაბამება ბავშვის ასაკს და განვითარებას, კარგია. რაც უფრო მეტად მოძრაობს, განსაკუთრებით სუფთა ჰაერზე, მით უკეთესი.
ლეიბი არ უნდა იყოს რბილი, არამედ საშუალო სიმკვრივის ან მყარი. მიზანშეწონილია გამოიყენოთ ლეიბები ცალკე ზამბარებით, ასევე კარგია ლეიბი ლატექსის ჩანართებით.
ავტორი: ეკატერინე გაბადაძე
ექიმ ბუბნოვსკის ცენტრის მთავარი ექიმი,ნევროლოგი,კინეზითერაპევტი ეკატერინე გაბადაძე-რომელსაც აქვს 12წლიანი გამოცდილება ნევროლოგიასა და კინეზითერაპიაში,(მათ შორის 5 წელი საზღვარგარეთ უკრაინაში)არის კინეზითერაპიის დამფუძნებელი საქართველოში. უკრაინის და ამერიკის ნევროლოგთა ასოციაციის წევრი. საქართველოს ფიზიკური თერაპიის და რეაბილიტაციის ასოციაციის წევრი.
ეს მასალა არის საიმედო და მეცნიერულად დადასტურებული.იგი ემყარება ოფიციალურ სამედიცინო კვლევებს,განხილული და რედაქტირებულია ექიმების და ჯანდაცვის პროფესიონალების მიერ და იძლევა ობიექტურ მონაცემებს დაავადებების დიაგნოსტიკისა და მკურნალობისათვის.თუ თქვენ ხართ ექიმი მეცნიერი და აღმოაჩენთ რაიმე უზუსტობას შეგიძლიათ დაგვიკავშირდეთ: avtor@bubnovsky.ge